Floatlands, 33 m2 aan waterplanten op drijvende eilanden in het Laurenskwartier

Op deze plek aan het Stadswater/Stokviswater stroomde vroeger de Rotte van noord naar zuid. Nu liggen in het water op het dek van de spoortunnel drijvende eilanden, ook wel floatlands genoemd. Totaal hebben ze een oppervlak van 33m2 en er groeien diverse soorten waterplanten. De floatlands verbeteren de waterkwaliteit, het leven van dieren in en boven het water en de natuur in de stad. Het is een vrij nieuwe techniek om natuur te ontwikkelen op plekken waar geen natuurlijke oevers zijn. Zoals op deze plaats met hoge kades en diep water.
Planten
Op de drijvende eilanden groeien alleen planten die van nature voorkomen in Nederland en die hun wortels in het water hebben. Op de eilanden groeien 15 soorten planten zoals dotterbloem, gele lis, zwanenbloem, kleine lisdodde en wilgenroosje. Deze hebben allemaal een andere bloemkleur, bloeimaand en hoogte. Dit zorgt ervoor dat er vanaf mei tot en met september altijd bloeiende planten zijn.

Gebruikte inheemse waterplanten
Aan de buitenzijde staan planten die een hoogte bereiken van 120-150 cm. Meer naar het midden bevinden zich de planten die minder hoog worden
Dieren
De bloeiende planten trekken insecten aan, zoals bijen en vlinders. Maar ook vogels zoals futen, meerkoeten en eenden kunnen de eilanden gebruiken om te nestelen. Om de jonge aanplant te beschermen tegen vraat en tijd te geven uit te groeien tot volle planten is gaas gespannen. Om de waterdieren toch een gelegenheid te geven te nestelen zijn naast de floatlands drie eilandjes gecreëerd.

illustratie waternet 2024
Mooi zal het zichtbare deel zeker worden. Maar nog belangrijker is de ontwikkeling van het onzichtbare deel van de drijvende eilanden. De wortels zorgen voor een prima schuil- en broedplaats voor vissen en kleine diertjes zoals libellenlarven, juffers, waterkevers, -vlooien en -slakken. Deze waterdiertjes zijn een belangrijke voedselbron voor vogels en vissen. Hoe meer van dit soort diertjes, hoe beter de waterkwaliteit!
Een kleine omheinde proefopstelling met gele lis, waterlelies, snoekkruid, lisdodde en zwanenbloem leverde na een jaar (mei 2024) al een enorme hoeveelheid aan poel-, posthoorn en kaphoornslakken op. Flinke aantallen verschillende soorten wormen, larven en bloedzuigers werden geteld.
Waterzuiveraar
De wortels van de waterplanten halen onder meer fosfaat en stikstof uit het water en gebruiken deze als voedsel. Zo bestrijden ze verontreiniging. De planten zuiveren het water en het water wordt schoner. Waterplanten concurreren met algen om voedingsstoffen, waardoor er minder algen voorkomen.
Onderzoek naar werking floatlands
De floatlands zijn opgezet als proefproject. We volgen de komende jaren de ontwikkeling van de waterplanten en de verschillende planten en diertjes op de voet. De kennis die dit proefproject oplevert wordt gebruikt voor de langetermijnvisie vergroening Rotte/Stadswater van Gemeente Rotterdam via de te ontwikkelen Wateratlas.
- Het drijvend groen is goed voor de biodiversiteit in de stad.
- Het drijvend groen helpt om de waterkwaliteit te verbeteren.
- Mensen die wonen in een omgeving met meer groen en water geven een hogere score aan hun mentale welzijn. Dat betekent dat ze zich goed voelen bij groen en water.
- Bewoners van de Sint Jacobsplaats en omgeving zorgen voor het onderhoud van het drijvend groen en het weghalen van vuil.
Initiatief van bewoners
De floatlands zijn een initiatief van de omwonenden van het Stokviswater/Sint Jacobsplaats. De bewoners van de Sint Jacobsplaats en omgeving hebben al meerdere mooie wijkinitiatieven op hun naam staan. Zo realiseerden ze vorig jaar de Groene Galerij, door 200 klimplanten tegen de muur van de spoortunnel te planten en bemoeiden ze zich intensief met de inrichting van het Sint Jacobspark, óp de spoortunnel, dat ze regelmatig vuilvrij houden.
Samenwerking
De bewoners vonden met hun initiatief gehoor bij de wijkraad en de gemeente. En ook het Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard steunde het plan. Aannemingsbedrijf Gebr. De Koning werkte mee aan de uitvoering van de drijvende eilandjes. Door de samenwerking van alle partijen is dit een goed voorbeeld van een wijk-aan-zet initiatief.
