Passage Rotterdam 1879 – 1940
Zoals nu de Markthal, was de Passage in de vooroorlogse tijd een Rotterdams icoon, een prachtige winkelgalerij die verloren is gegaan bij het bombardement van 14 mei 1940.
De Passage bevond zich te midden van het huidige blok Coolsingel, Beursplein, Korte Hoogstraat en Bulgersteyn. De met glas overdekte winkelgalerij liep dwars door de plek waarop zich in onze tijd tot voor kort C&A bevond.
In de dagen dat over de bouw van een passage in de Maasstad werd beraad, was de stad veel kleiner van omvang dan nu. Rotterdammers woonden toen overwegend binnen de oude stadsdriehoek.
Aanvankelijk was het stadsbestuur – gezien de slechte financiële gesteldheid -niet onverdeeld enthousiast over de bouw van een overdekte winkelgalerij.
Na een doeltreffende toelichting kon toch worden gestart met de bouw. De Passage was een schepping van de Rotterdamse architect Jan Christiaan van Wijk, die in 1885 ook de Passage in Den Haag gestalte gaf.
Voor zijn studie over passages bezocht Van Wijk eerst een aantal Europese steden met soortgelijke bouwwerken. Deze historische en luxe winkelcentra, met glas overdekte galerijen tussen twee straten, waren onder meer gevestigd in Parijs en Londen, Milaan en Brussel.
Het merendeel van die passages werd geschapen tussen 1822 en 1837, dankzij de groei van de textielhandel.
Het waren voorlopers van de moderne warenhuizen. IJzer en glas maakten het destijds mogelijk om meer naar vernieuwing in de bouwkust te streven. Die florerende textielhandel bevorderde op zijn beurt de omzet van modewinkels, die in een passage met glazen dak en marmeren vloer een welkom onderdak vonden.
Op 15 oktober 1879 werd de Passage in Rotterdam voor het publiek opengesteld. Hoewel Rotterdammers, weinig verwend met stedelijk schoon, aanvankelijk sceptisch gestemd waren, bleken ze na bezichtiging van de Passage opgetogen.
De honderd meter lange Passage was aan beide toegangen zes meter breed, maar in het tussenliggende deel acht meter. Daardoor kregen de mensen, vanaf welke toegang ook, de indruk dat er een ovale straat voor hen lag.
Boven de dertig winkels bevond zich huisvesting voor de winkeliers en weer daarboven twee lagen huurwoningen, waardoor meer dan zestig woningen op de bovenetages waren gebouwd. Ten slotte bevond zich daarboven nog een zolder met een venster.
Herman Romer, auteur van ruim 50 werken, fictie en historische non-fictie tegen de achtergrond van Rotterdam, publiceert begin maart bij uitgeverij Verloren een rijk geïllustreerd boek over de Passage. Het boek is voorzien van talloze herinneringen en anekdotes van Rotterdammers.
Op 4 maart wordt het boek gepresenteerd in Hotel NH Atlanta. Aanmelden kan via www.hermanromer.nl.
(MR)