Samen voor meer stadsnatuur
Rotterdam staat natuurlijk bekend als de grootste havenstad van Europa. In de binnenstad is de oorsprong van Rotterdam als havenstad nog goed te herkennen aan de vele havens, die opgesierd worden door zo’n 180 historische schepen. De historische panden aan de kades vormen een mooi contrast met de kleurrijke nieuwe architectuur.
Naast havenstad en architectuurstad wordt Rotterdam ook steeds meer een groene stad. Versteende straten en brede stoepen worden voorzien van beplanting. En dat is maar goed ook! Het klimaat warmt op en milieu en natuur gaan achteruit. Gelukkig werkt Rotterdam aan het actieplan ‘Rotterdam gaat voor groen’, zelfs op het water.
Een nieuwe lente brengt nieuwe kansen. De bomen krijgen voorzichtig zachtgroene blaadjes. De planten in de vorig jaar aangelegde perken beginnen uit te lopen. En ook de watervogels laten zich van hun mooiste kant zien. En ook al is het nog geen mei, toch zijn er al nesten met broedende vogels te vinden. Neem nu het paartje futen, dat een slordig nest van takjes en drijfvuil heeft gebouwd op een drijvende plank. Voorbijgangers op de kade slaan hen vertederd gade en menigeen zet hen op de foto.
Voor watervogels is de stad geen gemakkelijke woonstee. Er zijn langs de stenen kades maar weinig plekken die geschikt zijn om een nest te maken.
Vooral eenden hebben het lastig in de stad. Sinds vorig jaar zomer zwemt er echter een bijzonder drietal eenden rond in de erfgoedhavens. Ze zijn niet te missen door hun opvallende witte verenkleed en hun luide gekwaak. Een vindingrijke scheepsbewoonster miste de wilde eenden zo, dat zij een ludieke oplossing bedacht: zij bracht drie kuikentjes groot in een babybadje op het achterdek. Toen ze groot genoeg waren, heeft zij ze langzaam laten wennen aan het water in de haven, door samen met hen te gaan zwemmen.
Nu zijn ze zelfstandig genoeg om op pad te gaan en de wereld te verkennen. Maar ze komen vaak nog even langs voor een beetje graan en om ‘hoi-hoi-hoi’ te kwaken. Nu ‘Rotterdam voor groen gaat’, zou het ook een mooi idee zijn als er op meer plekken in de havens drijvende eilanden gemaakt worden.
Een goed voorbeeld is de ‘Floating Garden’ in het Buizengat. Dit drijvende groene eiland biedt een veilige nestplek voor watervogels, een zonnestrandje voor waterschildpadden en een schuilplaats voor vissen. Bovendien zorgen de wortels van de waterplanten voor zuivering van het water. En de beplanting helpt ook nog eens tegen hittestress. https://www.climatescan.nl/projects/4053/detail
Helemaal mooi zou het zijn als zulke drijvende groene eilanden worden ingezet als ‘helofytenfilter’. Met een helofytenfilter kan normaal huishoudelijk afvalwater goed en op natuurlijke wijze gezuiverd worden. Dat bespaart energie en chemicaliën voor de zuivering van afvalwater in een rioolwaterzuiveringsinstallatie.
Een drijvend groen eiland met een helofytenfilter kan bijvoorbeeld het afvalwater van erfgoedschepen in de havens zuiveren, en biedt meteen ook nestplekken voor vissen en watervogels; dit zou wel eens een win-win-win-situatie kunnen opleveren. En reken dan maar op een luidkeels ‘hoi,hoi,hoi’ van de eenden!!
(Tekst: Martine van Lier)
