Stadsarchief Rotterdam ontvangt zeldzame stadsplattegrond
Beeld: Nieuwe plattegrond der stad Rotterdam gegraveerd door C. van Baarsel uitgegeven te Amsterdam door Mortier Covens en zoon in 1801. kopergravure 122 x 166 cm. Collectie Stadsarchief Rotterdam
Schenking markeert afscheid Stadsarchivaris Jantje Steenhuis
Het gaat om een ingekleurde kaart uit 1801 van stadsbouwmeester Andries Munro (1762-1835). De ‘Nieuwe Platte Grond der Stad Rotterdam, gelegen tussen de rivieren de Maas en de Rotte, met alle de Publicue en Kerkelyke gebouwen binnen dezelve staande, alsmede deszelfs Havens, Straten.’ is een grote kopergravure samengesteld uit vier gemonteerde bladen.
Met de overgang van de Republiek der Verenigde Nederlanden naar de Bataafse Republiek, het verjagen van de stadhouder en de overname door de Fransen, kreeg Nederland enige mate van democratie. In de vergadering van Wethouders en Raden van 1 februari 1796 werd besloten dat er in Rotterdam een volkstelling gehouden zou worden.
Hieruit volgde de behoefte aan een nauwkeurige stadsplattegrond met kiesdistricten waarop ook alle havens, straten en stegen zijn aangeduid, maar bovendien alle huizen met letters en nummers zijn aangegeven. De Rotterdamse stadsbouwmeester en landmeter Andries Munro vervaardigde vervolgens deze ‘zeer fraaije accuraet uitgewerkte kaert’.
Het drukken en uitgeven werd verzorgd door Mortier, Covens en zoon in Amsterdam. De verkoop valt echter tegen en het zou nog tot 1801 duren dat de eerste vijftig afdrukken worden geleverd. in oktober datzelfde jaar volgen nog eens vijftig stuks.
Ondanks de politieke roerige tijden betekende Munro’s kaart een belangrijke aanwinst voor Rotterdam. De grote schaal van de kaart maakt het mogelijk dat ook de kleinste stegen zijn weergegeven. De waterrijke stad ligt nog helemaal besloten in de stadsvesten. In de havens en andere wateren zijn schepen afgebeeld; scheepswerven herkennen we aan de op de helling liggende schepen in aanbouw.
Het gebruik van onbebouwde grond is duidelijk van de kaart af te lezen; we onderscheiden tuinen, blekerijen, beplanting met bomen en buiten de stad de weilanden. Het Stadsarchief beschikte reeds over een sleets zwart-wit exemplaar. De nu geschonken afbeelding is prachtig ingekleurd, hoogwaardig gedrukt waardoor de stad tot in detail valt te genieten.
De verwerving is mogelijk dankzij Droom en Daad. Sinds 2018 doneert Droom en Daad objecten met bijzonder historische waarde aan het stadsarchief. Deze schenking markeert het afscheid van stadsarchivaris Jantje Steenhuis die deze maand na 18 jaar afscheid neemt.
