We Beeld This City #42
Bronzen ruiterstandbeeld Graaf Willem IV/ Graaf van Henegouwen, Willem Verbon (1921-2003)
Voor het Schielandshuis aan de Korte Hoogstraat 31, staat een bronzen standbeeld dat de Graaf Willem de Vierde moet voorstellen. Het is 1,80 meter hoog en 1,60 meter breed en staat op een 1,75 meter hoge bakstenen sokkel. Het is gemaakt door de kunstenaar Willem Verbon.
Verbon is in 1921 geboren in Rotterdam en was Rotterdams bekendste beeldhouwer. Na zijn studie in Nederland heeft hij nog een aantal jaar geleerd en gewerkt in Londen en Parijs om in de jaren 50 terug te keren naar onze havenstad. Hij werkte vanuit zijn atelier aan de Oranjeboomstraat.
Zijn werk bestaat vooral uit bronzen, figuratieve sculpturen van historisch belangrijke personen. Het meeste werk kwam tot stand in samenwerking met Verbon zijn levenspartner en assistent Kees van der Sluis.
Veel van de beelden van Verbon zijn in de Rotterdamse buitenruimte terechtgekomen. Aan beide kanten van de rivier staan standbeelden van hem. De bekendste zijn, denk ik, die van Pincoffs dat bij het entrepotgebouw op de Kop van Zuid staat, de buste van Karel Doorman op de Karel Doormanstraat en het beeld van Bep van Klaveren aan de Boezemsingel in Crooswijk.
Maar ook buiten Rotterdam genoot hij bekendheid. “Hij is de enige beeldhouwer die naar Engeland in Downing Street 10 is geweest om een borstbeeld van Churchill te maken”, aldus zijn partner.
In 1990 vierde Rotterdam het feit dat ze 650 jaar officieel stadsrechten had. En ter ere hiervan werd het beeld van Willem IV onthuld. Deze graaf had in 1340 namelijk Rotterdam de stadsrechten verleend.
Hiermee kreeg de stad bijvoorbeeld meer inspraak in het rechtssysteem en niet onbelangrijk ze kon tol- en belastinggeld gaan innen. De graaf was natuurlijk ook niet achterlijk en kreeg daar weer een deel van.
Veel over Willem IV van Holland, of graaf Willem II van Henegouwen is niet bekend. Hij is geboren in 1308 en stond ook bekend als Willem de Stoute. Hij was een moedig ridder en een vechtlustig type.
Hij maakte met zijn adellijke vrienden veel succesvolle pelgrimstochten en kruistochten om de heidenen de kop in te drukken.
Zo vocht hij tegen de Pruisen en de Litouwers. Maar tijdens een veldtocht tegen de Friezen werden hij en zijn leger in een door de plaatselijke bevolking gemaakte hindernis gelokt. Ook de graaf verloor hierbij in 1345 het leven. Zoals men zegt… in het harnas gestorven.
Naar verluidt heeft Verbon 7 jaar aan het beeld gewerkt. Hij had veel onderzoek gedaan om een zo’n waarheidsgetrouw mogelijk sculptuur te maken. Hij was dan ook niet blij toen bleek dat de gemeente (opdrachtgever) had gekozen voor dit formaat van het beeld.
Het was de bedoeling dat het een op zijn minst levensgroot sculptuur zou worden. Verbon zag het helemaal voor zich, een indrukwekkend standbeeld in het midden van de stad. Volgens kenners had hij schijnbaar “de tijd niet mee” wat dat ook mag betekenen.
Nu is het een soort schaalmodel op een bakstenen sokkel geworden en dat is naar mijn mening een gemiste kans geweest. Tussen alle abstracte megagrote sculpturen in het centrum van Rotterdam had het figuratieve werk van Verbon een mooie balans kunnen aanbrengen. Nu valt het toch een beetje weg.
Na het overlijden van Verbon (2003) werd in 2004 op de Müllerpier in het Loydkwartier een permanente beeldenexpositie met zijn werk geopend. Onder de naam “Sterke Stad” zijn; 27 reliëfs, 2 bustes en 7 beelden van belangrijke personen uit de geschiedenis van Rotterdam en door Verbon bewonderde, internationale kunstenaars te zien. Een belangrijk deel gaat over de oorlog, met sculpturen als ‘Strijder’, ‘Agressor’ en ‘Mei 1940’.
Genoeg werk van Willem Verbon te zien dus in Rotterdam en de sculptuur van zijn naamgenoot Willem IV is, ondanks dat het te klein is, toch ook zeker de moeite waard om eens goed naar te kijken. Want met het Schielandshuis als achtergrond is het wel een mooi plaatje.
(RdK)
