We Beeld This City #49
Beeldengroep Scheepvaartkwartier, Robbert Jan F. Donker (Amsterdam, 1943 – Rotterdam, 2016)
Tien jaar geleden werden aan de Veerhaven vijf bronzen borstbeelden van iconische Rotterdammers onthuld. Zij waren belangrijk voor de stad en hebben in het Scheepvaartkwartier gewoond. De beelden staan op een prachtige locatie. Uitkijkend over de rivier die ook zoveel betekent voor Rotterdam.
Het betreft bustes van: Elie van Rijckevorsel (1845-1928) een wereldreiziger die zijn vermogen in 1911 naliet aan de in dat jaar opgerichte Erasmusstichting.
Louis Jamin (1881-1953) een ondernemer die een enorm snoepwinkel imperium had opgebouwd.
Antony van Hoboken (1756-1852) die onder andere een scheepswerfmagnaat en bankier was.
Marten Mees (1828-1917) een bankier die een grote rol heeft gespeeld om Rotterdam op de kaart te zetten als Wereldhaven. Hij was nauw betrokken bij de Kamer van Koophandel.
Daniël George van Beuningen (1877-1955) een zakenman in de kolenhandel. Aan hem heeft de stad natuurlijk een museum te danken en hij was medefinancier van ‘De Kuip’.
Het ontstaan van deze beeldengroep begon in 2011 toen de Erasmusstichting van Elie van Rijckevorsel honderd jaar bestond. De stichting gaf aan kunstenaar Robbert Jan Donker de opdracht om een borstbeeld van Van Rijckevorsel te ontwerpen.
De kunstenaar was geboren in 1943 in Amsterdam. Hij kwam op 17 jarige leeftijd naar de Rotterdamse Kunstacademie. Al snel werd hij hier een ras-Rotterdammer met een voorliefde voor de wijk Kralingen.
De buste die hij maakte van Van Rijckevorsel viel zo in de smaak dat men bedacht om er meer te laten maken. Een selectie van de toenmalige directeur van Museum Rotterdam leverde de overige vier namen op. En er werd ook een Stichting opgericht die verantwoordelijk werd voor het onderhoud van de Beeldengroep. Donker maakte alle borstbeelden en in 2013 werden ze onthuld.
Een beeldengroep dus van: een ondernemer, bankier, zakenman, wereldreiziger en scheepswerfmagnaat. Het enige dat eigenlijk ontbreekt is een kunstenaar of schrijver.
Maar laat er nou een stukje verderop, een beetje verborgen, nog een borstbeeld staan. Op de Heuvel, in Het Park, nabij het Parkheuvel restaurant staat een borstbeeld van de schrijver Ferdinand Bordewijk. De buste en de sokkel hebben dezelfde proporties maar Bordewijk was geen ‘ras-Rotterdammer’ en woonde niet in het Scheepvaartkwartier.
Wel schreef hij in zijn boek ‘Karakter’ een passage waarin iemand uitkijkt over het water. En ook het borstbeeld van Bordewijk kijkt uit over de rivier die zo belangrijk is voor Rotterdam. Het staat op de plek van een passage uit het boek.
“Ik heb altijd gedacht, zei hij, dat ik u nog wel eens zou tegenkomen, maar hier… Ik wou nu de rivier graag even samen met u zien. Mag ik? Terwijl zij naar de borstwering liepen zei hij: ‘Ik ben geen kind meer, ik besef heel goed dat een oogenblik als dit alles moet sublimeeren, voor een man ten minste. Daarom wil ik de rivier zien terwijl ik naast u sta, dan is ze voor mij op haar mooist, maar mooi is ze altijd.” [citaat uit: Karakter]
(Robert de Keizer)